تعریف خانواده
صاحبنظران معتقدند: «خانواده از نخستین نظامهای نهادی عمومی و جهانی است که برای رفع نیازمندیهای حیاتی و عاطفی انسان و بقای جامعه ضرورت تام دارد و از همه نهادهای اجتماعی، طبیعی تر و خودی تر است.»
تیپهای خانواده
خانواده ها را از حیث کیفیت روابط درونی و میزان استحکام آنها می توان به سه تیپ تقسیم نمود که هر یک ویژگیها و مفاهیم خاص خود را داراست. این تیپها عبارتند از:
الف ـ خانواده متزلزل
ب ـ خانواده متعادل
ج ـ خانواده متکامل
از الگوهای خانوادگی مذکور، ابتدا، خانواده متزلزل را به لحاظ آسیب پذیری و آسیب زدایی آن مورد بحث و بررسی قرار می دهیم و ویژگیهای آن را ارائه می کنیم.
الف ـ خانواده متزلزل
1ـ خانواده متزلزل، از هدف اصلی خویش بازمانده، آرمانش را از دست داده است.
2ـ خانواده متزلزل، از درون تهی گشته، با هر ضربه، بیشتر می ریزد.
3ـ خانواده متزلزل، از روابط خصمانه و غیردوستانه آکنده است.
4ـ در خانواده متزلزل، مسئولیتها به کنار رفته، «وانهادگی» بر آنها حاکم است.
5ـ در خانواده متزلزل، مدیریت، تجزیه شده، تصمیم گیری در آن به غایت دشوار است.
6ـ در خانواده متزلزل، جاذبه ای مکفی برای پایبندی اعضای آن به میثاق زندگی مشترک، وجود ندارد.
7ـ در خانواده متزلزل، جاذبه ای مکفی برای پایبندی اعضای آن به میثاق زندگی مشترک، وجود ندارد.
8ـ در خانواده متزلزل، انتقادها به شکلی ظالمانه، مستقیم و مستمر توسط اعضای آن از یکدیگر به عمل می آید.
معنی و مفهوم اعتدال
بدون شک، همه افراد در پی دست یافتن به الگوی خانواده متعادل هستند و با این انگیزه به ازدواج روی می آورند، لیکن ابتدا باید معلوم نمود که خانواده متعادل هستند و با این انگیزه به ازدواج روی می آورند، لیکن ابتدا باید معلوم نمود که خانواده متعادل چیست و شیوه تحقق آن کدام است؟ تا براساس آن ضابطه، بتوان داوری نمود و اختلافها را از میان برد.
برای پی بردن به مفهوم خانواده متعادل، ابتدا واژه «اعتدال» را مورد بررسی قرار می دهیم. پدید یا شیء را زمانی دارای اعتدال و توازن می دانیم که حداقل برخی از ویژگیهای ذیل را دارا باشد:
ـ (نقطه) مرکز ثقل آن، مشخص و معلوم است.
ـ تساوی کششها و جاذبه ها، در پدیده متوازن، محرز است.
ـ شی ء متعادل، پس از مختصر حرکت و یا ضربه وارده، واژگون نمی شود و مجدداً به تعادل پایدار خود برمی گردد.
ـ در پدیده متعادل، هر جرئی از اجزاء در موقعیت و جایگاه خویش، قرار گرفته است.
ـ توازن و تعادل، زیبایی می آفریند، شیء متعادل، موزون و جذاب است.
درسی که از طبیعت می آموزیم.
«طبیعت، در عملیات خود آشفته نمی شود، بلکه در سیر خویش به پیش از یک نکته به نکته دیگر گام برمی دارد.» کومینوس
طبیعت، برای صاحبان بصیرت، درس آموز است و خود یک مکتب الهامبخش و برانگیزاننده می باشد. درختان و در بستر طبیعت، براسا اعتدال، عمل می کنند؛ به گونه ای که از نزدیکترین شاخه ها و برگها به منبع تغذیه درخت گرفته تا دورترین آنها، یکسان و عادلانه از ریشه، غذا دریافت می کنند و هرگز ندیده ایم که درختی، به برگها و شاخه های نزدیکش، غذا برساند و از آنها که دورترند، غافل بماند.
ویژگیهای فرد متعادل
برخی از خصوصیات بارز افراد متعادل، نرمال و بهنجار، عبارتند از:
1ـ فرد متعادل از تواناییهای خود، آگاهی دارد.
2ـ میان خواسته ها و داشته های فرد متعادل، نوعی تناسب و تلازم منطقی برقرار است. به این مفهوم که شعاع خواسته ها و انتظارات فرد از خویش، براساس تواناییهایش حد می خورد و تنظیم می شود.
3ـ فدر متعادل، روابط خود را با دیگران، براساس توازن و تعادل، برقرار می نماید و از افراط و تفریط در مناسباتش به دور است.
4ـ نوعی هماهنگی و همخوانی در کلیه رفتارها و عناصر شخصیتی فرد متعادل، مشاهده می شود. یعنی نه تنها رابطه منطقی میان گفتار و کردار وی وجود دارد بلکه اجزای گفتار وی از یک نوع وحدت و هماهنگی آکنده است و در عملکردهایش نیز تضاد وجود ندارد.
ب ـ معنی و مفهوم خانواده متعادل
تصویر واقع بینانه از خانواده متعادل، نوعی بصیرت و اعتماد به نفس در انسان می آفریند. منظور از خانواده متعادل، سازمان فاقد عیب و نقص نمی باشد، بلکه این مفهوم به شبکه ای از روابط متقابل اطلاق می شود که اعضای آن درگیری با مشکلات و موانع احتمالی بوده و ضعفهای کم و بیش قابل اعتنایی نیز دارند، لیکن در مقابله با موارد مذکور، شیوه منطقی اتخاذ می کنند و برای مسایل، اهمیتی در خور آنها قائل می شوند (تناسب بین کنش و واکنش) و در برابر موقعیتهای دشوار که ناگزیر از انتخاب باشند، تصمیم به موقع و مقتضی اتخاذ می کنند.
به طور خلاصه، خانواده متعادل، به مجموعه ای اطلاق می شود که علاوه بر حفظ موقعیت و جایگاه هر یک از اعضای آن، دارای ویژگیهایی باشد که در درسهای همین کتاب دوازده مورد از آنها را شرح خواهیم داد.
ج ـ خانواده متکامل (بالنده)
آیا خانواده متعادل، منظور نهایی ما را محقق خواهد نمود؟
فرمت فایل: WORD
تعداد صفحات: 51
مطالب مرتبط