تحقیق درباره بهبود روش های عملیاتی اخذ مالیات

مقدمه:‏
در بیشتر کشورهای جهان بخش عمده ای از منابع درآمدی دولت، از طریق‎ ‎دریافت مالیات تامین ‏می شود. سهم مالیات از کل درآمدهای عمومی در میان کشورها، متفاوت است‎ ‎و میزان آن بستگی ‏به سطح توسعه و ساختار اقتصادی آنها دارد. در این میان، فرار‎ ‎مالیاتی و گریز از مالیات در ‏کشورها باعث شده است تا درآمدهای مالیاتی کشورها،‎ ‎همواره از آنچه که برآورد می شود کمتر ‏باشد و تمامی کشورها تلاش خود را برای کاهش‎ ‎این دو پدیده به کار می گیرند یا از طریق اصلاح ‏نظام مالیاتی، به چاره جویی برمی‎ ‎خیزند‎. ‎

توجه به پیوند بین‎ ‎سیاست مالیاتی و دستگاه وصول مالیات در اصلاح نظام مالیاتی کشور از هر ‏حیث موضوعی‎ ‎مهم و قابل تامل به شمار می آید‎. ‎

مقایسه عملکرد مالیاتی و ظرفیت مالیاتی‎ ‎کشور، توجه ویژه ای را نسبت به پایین بودن ظاهری ‏نسبت مالیات به محصول ناخالص داخلی‎ ‎در اقتصاد ایران پدید می آورد. از این رو، وزارت ‏اموراقتصادی و دارائی بایستی در کنار توجه‎ ‎به موضوعاتی مانند‎:‎شناسایی منابع مالیاتی، تعیین ‏میزان بهینه مالیات قابل‎ ‎پرداخت ، و مباحثی مانند میزان مشمولیت یا اصابت مالیاتی، تمکین ‏مالیاتی و‎ ‎معافیتهای مالیاتی، بخش مهمی از کارایی نظام مالیاتی کشور را در پدید آوردن زمینه‎ ‎ها ‏و شرایطی جستجو کند که با دقت، سرعت ، کمترین میزان هزینه به ازای هر واحد‎ ‎مالیات وصول ‏شده، و کمترین میزان سوء استفاده بتوان مالیات تعیین شده را وصول نماید‎.

‎در این باره، محاسبه ‏نسبت هزینه های مستقیم وصول درآمد دولت به کل درآمدهای مالیاتی‎ ‎نماگری را به دست می دهد ‏که هزینه بالای وصول درآمدهای مالیاتی را در اقتصاد ایران‎ ‎به موضوعی مهم برای حداقل ساختن ‏آن بدل می سازد‎. ‎

به طور خلاصه ،می بایست هدفگذاری‎ ‎آتی این وزارت برای درآمدهای مالیاتی در درون مجموعه ‏ای از کارکردهای قابل شناسایی‎ ‎برای سیاست بودجه ای و در حالت کلی تر، در چارچوب ‏سیاستهای کلان اقتصادی دولت تعیین‎ ‎شود‎. ‎

براین اساس ، افزایش درآمد مالیاتی به خودی خود یک هدف تلقی‏‎ ‎نخواهد شد و نیاز به درآمد ‏اضافی با در نظر گرفتن سقف نرخ رشد متعادل و نرخ انتظاری‎ ‎نسبت سرمایه به تولید در اقتصاد ‏ایران تعیین خواهد شد. این نکته به ویژه با در نظر‎ ‎گرفتن پیوند ضعیف بین انتظارات موجود از ‏نظام مالیاتی کشور و هدفهای توسعه ای‎ ‎اقتصاد ملی اهمیتی دو چندان می یابد‎.‎

فرار مالیاتی چیست وچگونه ایجاد میشود؟
‎ ‎هرگونه تلاش‎ ‎غیرقانونی برای پرداخت نکردن مالیات مانند ندادن اطلاعات لازم در مورد عواید و‎ ‎منافع مشمول مالیات به مقامات مسئول ، فرار مالیاتی خوانده می شود‎.

‎ ‎تعریف‎ ‎فرار مالیاتی، برای انواع مالیات ها یکسان است. در فرار مالیاتی، به رغم تطبیق‎ ‎فعالیت با قوانین، در اجرای فعالیت یک یا چند ضابطه مصوب مراجع ذی ربط تعمداً‎ ‎نادیده گرفته می شود‎ ‎

‎ ‎زمینه های پیدایش فرار مالیاتی

‎ ‎شایع ترین زمینه های پیدایش فرار مالیاتی عبارتند از:‏

‎‏1-عدم گسترش‎ ‎فرهنگ مالیاتی در جامعه

‎ ‎‏2-عدم مبادله کامل اطلاعات و‎ ‎نبودن سیستم نظارت و پیگیری در اخذ مالیات ‏

‏3-تشخیص علی الراس و وجود ضعف‎ ‎در اجرای آن

‏4- ضعیف بودن‏‎ ‎ضمانت های اجرایی

‏5-تاخیر در وصول مالیات

‏6-عدم شناخت مودیان و مستند نبودن‎ ‎میزان درآمد آنها

‏7-وجود معافیت های وسیع و متنوع: دولت ها گاه با اتخاذ‎ ‎برخی سیاست های حمایتی مالیاتی و معافیت های مالیاتی، راه فرار مالیاتی را باز می‏‎ ‎کنند همچنین با اعطای معافیت های مالیاتی، ‏گروهی از پرداخت‎ ‎مالیات معاف می شوند و این امر به کاهش درآمدهای مالیاتی دولت منجر می ‏شود‎. ‎

بنابراین ، اگر اعطای معافیت ها با دقت لازم صورت نگیرد ، دولت برای کسب درآمد‎ ‎مالیاتی مورد نظر ، فشار سنگینی را بر گروه های دیگر جامعه وارد می کند. یعنی برای‎ ‎جبران ‏بخش خالی کاسه درآمد مالیاتی ، میزان نرخ های مالیاتی بیشتری ، بر گروه هایی‏‎ ‎که از معافیت ‏های مالیاتی بهره مند نیستند ، تحمیل خواهد شد. بی تردید اعطای معافیت‎ ‎های مالیاتی گسترده ، به ‏ناکارایی نظام مالیاتی و ضعف نظام اجرایی مالیاتی منجر می‎ ‎شود‎.‎

فرق بین فرار مالیاتی و اجتناب‎ ‎مالیاتی
‎ ‎تمایز مفهومی بین فرار مالیاتی و اجتناب از پرداخت مالیات به قانونی‎ ‎یا غیرقانونی بودن رفتار مودیان مربوط می شود .‏

فرار مالیاتی، یک نوع تخلف از قانون‏‎ ‎است اما اجتناب از مالیات‎ ‎، یک نوع سوء استفاده رسمی ‏از قوانین مالیاتی است. وقتی که یک مودی مالیاتی از ارائه گزارش درست در مورد درآمدهای ‏ حاصل از کار یا‎ ‎سرمایه خود که مشمول پرداخت مالیات می شود ، امتناع می کند ، یک نوع عمل ‏غیر رسمی‎ ‎انجام می دهد که او را از چشم مقامات دولتی و مالیاتی کشور دور نگه می دارد. اما ‏در‎ ‎اجتناب از مالیات، فرد نگران نیست که عمل او افشا شود . اجتناب از مالیات ، از‎ ‎خلاءهای ‏قانونی در قانون مالیات ها نشات می گیرد. در اینجا فرد به منظور کاهش‎ ‎قابلیت پرداخت مالیات، ‏خود دنبال راه های گریز می گردد.‏

‎در اجتناب از مالیات ، مودی مالیاتی دلیلی ندارد نگران احتمال افشا شدن باشد، چرا‎ ‎که او الزاماً ‏تمامی مبادلات خود را با جزئیات آن البته به شکل غیر واقعی، یاددا شت‏‎ ‎و ثبت می کند‎. ‎